8-3-2025 ’Azadî’, het Koerdische woord voor ’vrijheid’. Dat is de titel van de dansvoorstelling die de Alkmaarse Yasmin Diktaş (24) maakte en die op zondag 9 maart in Theater de Drukkerij in première gaat. Een verhaal over het ontnemen van die vrijheid, over haar familiegeschiedenis en het loslaten van (generatie)trauma’s door te dansen.
Yasmins vader is Koerdisch, haar moeder Indonesisch. Haar voorouders zijn als immigranten naar Nederland gekomen. De gevolgen van een koloniale geschiedenis, en trauma’s van onderdrukking werden generatie op generatie doorgegeven. Ook Yasmin draagt deze geschiedenis met zich mee. Hoe ga je daarmee om en hoe verwerk je de emoties die erbij komen kijken? Dat was voor Yasmin het onderzoek dat voorafging aan haar voorstelling.
Verhalen
,,Het geweld in de wereld, mensen die vluchten voor oorlog, onderdrukking, Koerdische vrouwen die worden opgepakt omdat ze hun hoofddoek niet goed dragen: het raakt me diep vanbinnen. En tegelijkertijd dacht ik: waarom kan ik het niet loslaten en het een plek geven?”, vertelt Yasmin over hoe ze tot de voorstelling is gekomen.
,,Er zijn zoveel mensen die moeten vluchten omdat hun vrijheid wordt ontnomen. Zij dragen allemaal verhalen met zich mee. En dat kreeg ik ook mee vanuit mijn voorouders. Dat beïnvloedt mijn kijk op de wereld.”
In haar familiegeschiedenis kwam Yasmin erachter dat er niet altijd vrijuit kon worden gesproken. Haar oma zorgde voor zes kinderen terwijl ze vanuit Indonesië een leven in Nederland moest opbouwen. ,,Er was geen tijd om over gevoelens te praten of tegen je kinderen te zeggen dat je van ze houdt. Je moest je in Nederland gewoon aanpassen, zo Nederlands mogelijk zijn en je draai vinden. En mijn moeder toont haar liefde ook door vooral hard te werken, maar niet fysiek. Ook al weet ik dat ze van mij houdt. Mijn vader heeft vanuit zijn geschiedenis ook een hoop frustraties, bijvoorbeeld over dat zijn kinderen geen Koerdisch spreken. Die identiteit is van de Koerden afgenomen.”
Het zijn resultaten van trauma die worden doorgegeven aan de volgende generatie, aldus Yasmin.
,,En nu kan ik, als derde en vierde generatie, het meer relativeren en verwerken. Ik ging op onderzoek uit, en mijn manier om hiermee om te gaan is door te dansen. Ik wil veel begrijpen en stel veel vragen, maar door alles eruit te dansen, je schouders te schudden of je heupen rond te draaien kan je alles wat in je lichaam vastzit, weer loslaten.”
Door: Nina Bakker